Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu’nun geleneksel yıllık raporu olan Küresel Haklar Endeksi, 148 ülkede işçi haklarının durumunun fotoğrafını çekiyor. Rapor işçi hakları ve çalışma hayatına dair uygulamalara bakılarak hazırlanıyor.
Geçtiğimiz yıl da en kötü 10 ülkeden birisi olan Türkiye’nin yeri 2022’de de değişmedi. Endeks ülkeleri 5+1 gruba ayırıyor: 1,2,3,4,5 ve 5+. İşçi hakları açısından en iyi grup 1. En kötü grup ise 5 numara. 5+ ise hukukun üstünlüğü ilkesi bulunmadığından işçi haklarının garanti altına alınamadığı ülkeleri gösteriyor.
Rapora göre Türkiye’nin en kötü 10 ülke arasında yer almasının sebebi, grev yasakları, sendikacıların tutuklanması ve sistematik sendika düşmanlığı. Raporda Türkiye hakkında yer alan tespitler şöyle:
“Türkiye’de 2022 yılında da işçi hakları ve özgürlükleri ihlal edilmeye devam etti. Protestolara polis müdahalesi ve sendikacılara yönelik baskılar ve tutuklamalar dikkat çekti. 2021 yılı 1 Mayıs’ında 212 kişi gözaltına alındı.”
Euronews’in aktardığı rapora göre; Türkiye 5. grupta yer alıyor. 5. grup “işçi haklarının garanti altında olmaması” anlamına geliyor. 5. Grupta Türkiye’nin dışında Irak, İran, Pakistan ve Çin gibi ülkeler de yer alıyor. Endeks bunların içinden en kötü 10 ülkeyi tespit ediyor. 4. grup hakların sistematik ihlalini; 3. grup hakların düzenli ihlalini, 2. Grup hakların ihlalinin tekrar edilmesini ve 1. grup ise ara sıra hak ihlalini gösteriyor.
En iyisi Almanya
Endekste 1. grupta 9 ülke yer alıyor. Bunlar işçi haklarının en iyi olduğu ülkeler. Hepsi de Avrupa ülkesi. Almanya da bunlarda birisi. Diğer ülkeler ise şöyle: Avusturya, Danimarka, Finlandiya, İzlanda, İrlanda, İtalya, Norveç ve İsveç. ITUC raporunda dünyada yükselen enflasyona ve ekonomik duruma vurgu yaparken “İşçi hakları çöküyor” ikazı yaptı. ITUC Genel Sekreteri Sharan Burrow, dünya genelinde yaşanan ekonomik durumu ‘çoklu ve olağanüstü krizler’ olarak nitelerken “İşçiler bu krizlerin ön saflarında” dedi.
Rapor en kötü 10 ülkeden her birisini ayrı ayrı sayfada masaya yatırdı. Rapor Türkiye ile ilgili bölümünde “grev yasakları”, “sendikacıların tutuklanması” ve “sistematik sendika düşmanlığı”na dikkat çekti. Raporda yer alan tespitler şöyle:
“Türkiye’de 2022 yılında da işçi hakları ve özgürlükleri ihlal edilmeye devam etti. Protestolara polis müdahalesi ve sendikacılara yönelik baskılar ve tutuklamalar dikkat çekti. 2021 yıl 1 Mayıs’ında 212 kişi gözaltına alındı.”
Rapora göre işverenler de sistematik bir şekilde sendika düşmanı uygulamalara devam etti ve örgütlenmeye çalışan işçileri işten attı.