Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanlığı’nın (SSB) iştirakı Savunma Sanayi Teknolojileri AŞ (SSTEK) ABD merkezli hukuk şirketi Arnold and Porter’la geçen yıl şubat ayında “Türkiye’nin F-35 programında kalmasını sağlamak” için 750 bin dolar karşılığında altı ay müddetli danışmanlık hizmeti mukavelesi imzalamış, bu mukavele geçen yıl ağustos ayında bir yıllığına 1.5 milyon dolar karşılığında uzatılmıştı.
Buna rağmen Arnold and Porter şirketi, ABD Adalet Bakanlığı’na eylül ayında SSTEK ile yapılan danışmanlık mukavelesinin 16 Ağustos 2022 tarihi prestijiyle sona erdiğini ve yeni bir mutabakatın imzalanmadığı bildirildi. 2.5 milyon dolar maliyetle bir buçuk yıl devam eden mukavele, şirkete “SSB’nin ve yüklenici Türk şirketlerin F-35 programında kalmasını sağlamak için bir strateji önermek” ve “SSB’nin programda kalmasının değerini anlatmak için F-35 programının ticari ortak ve paydaşlarına ulaşmak” vazifelerini veriyordu.
SADECE ŞİRKETLER İÇİN
Türkiye’nin F-35 programından çıkartılması ve geri dönüşü büyük ölçüde ABD idaresi ve ABD Kongresi’nde lobiyi gerektirmesine rağmen Arnold and Porter ile yapılan mukavele yalnızca şirketler nezdinde yapılacak lobiyi kapsıyordu.
ABD, 2021 yılı savunma bütçe maddesine konulan bir unsurla Türkiye’nin F-35 programına dönüşünü S-400’lerden vazgeçmesi kuralına bağlamıştı. Türkiye, F-35’lerin engellenmesinden ötürü ABD’den geçen yıl 40 adet yeni F-16 ve modernizasyon kiti talebinde bulunduğunda F-35 programı için harcanan yaklaşık 1.4 milyar dolarlık meblağın F-16 alımına aktarılması isteyeceğini gündeme getirmişti. Lakin bu görüş daha sonra tekrar kamuoyuna duyurulmadı. ABD’nin F-16 satışına onay vermesi durumunda ödemenin yapılması ve F-35’ler için harcanan fiyat konusunun ayrıyeten ele alınması bekleniyor.