Dışişleri Bakanlığında Ankara’daki basın temsilcileriyle bir araya gelen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, gündeme hakkındaki sorulara karşılık verdi.
“TÜRKİYE’YE GELMİŞ DEĞİL”
Türkiye ve Hamas ortasındaki ilgiye yönelik argümanlar hakkında konuşan Fidan, “Türkiye olarak biz bu dedikoduları yalanladık. Bakanlık Sözcülüğümüz, Hamas Siyasi Ofisinin Türkiye’ye taşınmadığını açıkladı. Dediğiniz söylentileri Katarlılar da yalanladı. Hasebiyle şu anda dediğiniz çeşitten bir şey kelam konusu değil. Yani Hamas’ın Siyasi Ofisi Türkiye’ye gelmiş değil” dedi.
ABD’nin Hamas üzerinde baskı kurmak istediğini aktaran Fidan, bilhassa Demokratların barış mutabakatı ve rehineler konusunda uğraş gösterdiğini aktardı. Bakan Fidan, mevcut ateşkes kaidelerine ait Hamas’ın kabul ettiği koşullar olmadığı bilgisini paylaştı.
“TARİHİ BİR HADİSE”
Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) İsrail Başbakanı Binyamin Netahyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant için tutuklama kararı alması hakkında Fidan, “UCM’nin aldığı karar, tarihi bir hadise” dedi.
Fidan, kelam konusu sonucun daha erken çıkmasını istediğini aktararak, “Tutuklama kararının çıkmasında, memleketler arası seferberlik sonucunda insanlık vicdanının İsrail’in izlediği soykırıma karşı artık ortak bir hal alması ve ortak bir telaffuz etrafında birleşmesi de büyük rol oynadı” açıklaması yaptı.
Ateşkes olması, insani yardımların başlaması, iki devletli tahlil sağlanması noktasına geldiğine dikkat çeken Fidan, “İsrail her tavrıyla bunları istemediğini açıkça ortaya koyuyor. Apaçık soykırım işleyen İsrailli yöneticiler hakkında tutuklama kararı çıkarılmış olması elbette önemli” formunda konuştu.
“TEK BİR YOLU VAR”
Fidan, “Oradaki 2 milyon insanı açlıktan kurtarmanın artık tek bir yolu var; Gazze’ye besin götürmek için milletlerarası bir inisiyatif başlatılmalı. Çünkü diplomasinin tüm imkanları kullanılmış olmasına karşın Gazze’de 2 milyon insan tüm insanlığın gözü önünde taammüden aç bırakılarak mevte mahkum ediliyor. Birleşmiş Milletler bunu maalesef önleyemiyor. Bu durumda milletlerarası toplum öbür alternatifler düşünerek, bu drama bir deva bulmalı” dedi.
Bakan Fidan, sivil halkın açlığa mahkum edilmesine ait “insanlığın katlanamayacağı bir konu” olduğunu söyledi.
Bu bahiste artık diplomasinin bütün imkanlarının kullanıldığını söyleyen Fidan, “Birleşmiş Milletlerde bunu önlemeye yönelik teşebbüsler daima ABD vetosuna takılıyor” dedi.
“RADİKAL KARAR”
Trump hakkında konuşan Fidan, “(Savaşlar) Benim Trump’tan aldığım izlenim, aşikâr hususlarda söylemi devam ettirip kritik mevzuları birinci başta biraz akışına bırakacağı istikametinde. Çok fazla radikal karar almayabilir” açıklaması yaptı.
Bakan Fidan, Türkiye’nin hem alanda terörle gayret faaliyetlerini hem de diplomasi masasında konumunu net savunmaya ve ileri teklifler getirmeye devam etmesi gerektiğini belirterek “Bölgede bizim kendi güvenliğimizi sağlamak için her türlü adımı atacağımızı, atmaya hazır olduğumuzu Amerika görüyor. Aşikâr hususlarda kendilerinden bir tutum değişikliği beklediğimizi de görüyor. Hani muhakkak operasyonları farklı çeşitten yapıyorsak bunun sebebi beklentilerimizin karşılanmasına imkan sağlamaktır ancak topraktaki durum bizim daha farklı tipten bir operasyonu zarurî kılarsa o da Cumhurbaşkanımız (Recep Tayyip Erdoğan) da tabir etti, elbette gereği yapılır.” diye konuştu.
“ENGELLEYİCİ BİR ROL”
Fidan, ABD askerlerinin bölgede askeri operasyonlara katkı sağlamadığını ve “engelleyici bir rol” oynadığını belirterek “Özellikle İranlı milislere yönelik yapılacak her türlü bölgesel operasyonda Irak’taki ve Suriye’deki Amerikan askerleri adeta rehin olarak kullanılıyor. Amerika İran’ı yahut İranlı milisleri bir yerden vurduğu vakit, bölgedeki askerleri akınlara amaç oluyor. Bu da doğal daima bir tansiyon alanı oluşturuyor ancak dediğim üzere Demokratlar devrinde, Amerikalılar Afganistan’da geri çekilmede yaşadıkları zorluğu, Suriye’de görmek istemediler. Artık Cumhuriyetçiler iktidarı devraldıklarında, bunu hayata geçirmeleri için doğal ki bir imkan olabilir. Benim değerlendirmem bu tarafta. Olumlu adım atılabilir.” sözlerini kullandı.
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD Lideri Donald Trump’ın Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdirme konusundaki adımlarının merakla beklendiğini söz etti. Fidan, Trump’ın kabinesine aday gösterdiği isimlerin “İsrail yanlısı” tavırlarının, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun genişleme maksatlarını destekleyeceği tarafında işaretler taşıdığını belirtti. Trump’ın “Ben savaşları bitirmeye geliyorum, yeni savaş çıkarmaya değil” biçimindeki açıklamalarının, bu kabine adaylarıyla çelişkili bir izlenim oluşturduğuna dikkat çeken Fidan, ABD’nin önceliğinin Rusya ve Çin’in yakınlaşmasını engellemek olduğunu aktardı.
SURİYE İLE İLİŞKİLER
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin her türlü senaryoya karşı hazırlıklı olmasının değerine dikkat çekerek, Suriye rejimiyle meselelerin diplomatik bir formatta ve daha yapan bir halde ele alınmasını tercih ettiklerini belirtti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu mevzuda ileri bir diplomatik teklif sunduğunu hatırlatan Fidan, “Suriye tarafı, bilhassa bu süreçte birtakım hususları değerlendirmeye hazır görünmüyor. Ben bunu lisana getirdiğimde, ‘Türkiye, Esed’in muhalefetle mutabakatını ön şart olarak sunuyor’ diyenler oluyor. Hayır, bu bir ön şart değil. Fakat benim meselemi çözmenin yolu, pratikte bu cins bir yaklaşımı gerektiriyor.” sözlerini kullandı.
TÜRKİYE- SURİYE BAĞINDA IRAK ROLÜ
Irak’ın, Türkiye ile Suriye ortasındaki bağlantılarda kolaylaştırıcı bir rol oynayıp oynamayacağı sorusuna karşılık veren Fidan, Irak’ın bu türlü bir niyeti olduğunu ve Türkiye’nin bu gayretleri memnuniyetle karşılayacağını söz etti. Irak’ın mesken sahipliği yapması durumunda buna açık olduklarını da ekledi.
Suriye, Irak ve Türkiye’nin birbirine kara sonu olan ülkeler olduğuna dikkat çeken Fidan, bu üç ülkenin geçmişte olduğu üzere bir ortaya gelerek ağır problemleri yapısal bir formda ele alması gerektiğini iletti. Irak ile Suriye ortasındaki hudut güvenliğinin ehemmiyetinden bahseden Fidan, “Terörle uğraş, silah kaçakçılığını tedbire gibi konularda iş birliği büyük ehemmiyet taşıyor. Bu çerçevede bir üçlü iş birliği sistemini destekliyoruz” tabirlerini kullandı.