NATO, Avrupa Birliği (AB) ve Ukrayna, Rusya’ya karşı savaşta Ukrayna ordusunun silah ve mühimmat kullanımının yüksek düzeyde olması nedeniyle başta mühimmat olmak üzere üretimi artırmanın yollarını pahalandırıyor.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, AB Dış İlgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Brüksel’deki NATO karargahında bir ortaya geldi.
Görüşme sonrasında düzenlenen ortak basın toplantısında Stoltenberg, AB ve NATO olarak Rusya ile savaşan Ukrayna’nın yanında olduklarını vurguladı.
Savaşın başlamasının üzerinden geçen bir yılda
“Rusya’nın barış değil daha fazla savaş istediğini”
söyleyen Stoltenberg, Kremlin’in Kuzey Kore ve İran üzere ülkelerden silah aldığını söz etti ve
“Çin’in Rusya’ya silah takviyesi sağlayabileceğinden giderek daha fazla kaygı ediyoruz.”
diye konuştu.
Stoltenberg, Rusya’nın kazanmasının dünyayı daha tehlikeli bir yere dönüştüreceğini, kazanması için Ukrayna’ya neye muhtaçlık duyuyorsa verilmesi gerektiğini tabir etti.
Bu nedenle Borrell ve Kuleba ile silah üretiminin artırılmasını konuştuklarını lisana getiren Stoltenberg,
“Ukrayna’nın talebiyle NATO’nun Ukrayna’nın tesirli, şeffaf bir tedarik sistemi geliştirmesine yardım etmesi konusunda anlaştık. Bugün ayrıyeten NATO, AB ve Ukrayna’nın tedarik uzmanlarının Ukrayna’nın silah gereksiniminin tedarik edilmesi için bir toplantı yapması konusunda da anlaştık.”
sözünü kullandı.
Stoltenberg, silah üretiminin artırılması ve hızlandırılması konusunda savunma endüstrisi şirketleriyle çalışma halinde olduklarını, NATO’nun AB ile üretim sıkıntısında ve Ukrayna’ya askeri takviyede birlikte çalışmaya devam edeceğini bildirdi.
Stoklar azalıyor üretim gerekli
Bazı NATO ve AB ülkelerinin Ukrayna’ya silah ve mühimmat dayanağı sağlamasıyla kendi stoklarının eridiğini belirten Stoltenberg, “(Ukrayna’daki savaşta) Mühimmat kullanımı üretimden çok daha fazla. Bu durum sürdürülebilir değil. Daha fazla üretmeliyiz.” dedi.
Stoltenberg, savunma endüstrisi şirketleriyle mukavelelerin yapıldığını lakin büyük yatırımların vakit gerektirdiğini lisana getirdi.
Stoltenberg, Rusya’nın nükleer silahların denetimini öngören Yeni START muahedesine iştirakini askıya almasıyla ilgili soru üzerine de Rusya’nın bu kararının ve daha evvelki emsal mutabakatlardan çekilmesinin “dünyayı daha tehlikeli hale getirdiğini” belirtti.
Ukrayna tedarik zincirinde uyum istiyor
Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba da mühimmat üretim ve teslim etme kapasitesinin mevcut olduğunu belirterek mühimmatı üreten, mukaveleyi yapan ve kullanan taraflar ortasındaki üçgenin problemsiz işlemesi gerektiğine dikkati çekti.
“Açık konuşalım. Kimse savaşın bu kadar uzun sürmesini beklemiyordu.”
diyen Kuleba, geçen yaz prestijiyle mühimmat üretiminin artırılması muhtaçlığının ortaya çıktığını tabir etti.
Kuleba, o devirden itibaren birçok üretim bandında Ukrayna için mühimmat imalatının artırıldığını lakin bunun kâfi olmadığını, aksi halde savaşın çoktan bitmiş ve Ukrayna’nın zafer kazanmış olacağını vurguladı.
Üretmeye ve satın almaya hazır olan taraflar ortasındaki irtibatın ehemmiyetine dikkati çeken Kuleba,
“Savunma endüstrisi temsilcileriyle görüşüyorum. Bu uçurum, daha da bariz hale geldi. Fakat bu satın alan tarafın kâfi siyasi irade göstermediği manasına da gelmiyor. Prosedür eksikliği, tüm bunların nasıl işlemesi gerektiğine dair bir anlayış eksikliği kelam konusu. Bu yüzden savunma endüstrisi ile temastayız. Tüm tarafları bir ortaya getirecek bir uyum sistemi kuruyoruz.”
diye konuştu.
Borrell’den üye ülkelere çağrı
Borrell de
“Dün gece AB savunma bakanlarından Ukrayna’ya kendi ellerindeki mühimmatı vermelerini istediğim, bugün ellerine geçecek bir mektup gönderdim.” dedi. Ukrayna’ya gerekli silahların sağlanması için “aylar değil, sadece birkaç haftalık zaman” kaldığını vurgulayan Borrell, “Yapmamız gereken birinci şey, elimizdekini vermek. İkinci olarak satın almak. Üçüncü olarak üretim kapasitesini artırmak.”
diye konuştu.
Borrell,
“Zaman parametrelerine uygun bakıldığında, bugün Avrupa’da savaş gereci üretimi hala cephelerdeki acil durumla uyumlu değil. Yani bu bir hızlandırma sıkıntısı. Bu, üye ülkelerin siyasi iradesine bağlı olarak süratli bir biçimde yapılabilir.”