Temsilciler Meclisi Lideri Pelosi’nin Hint-Pasifik ülkelerine yaptığı seyahat kapsamında Tayvan’ı ziyaret etmesi, ABD-Çin ilgilerinin yanı sıra piyasalarda da tansiyonu artırdı.
PİYASALAR SARSILDI
Bu gelişmelerle Asya borsaları sert düşüş görülürken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 2,26, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,4, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,52 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,67 paha kaybetti.
Jeopolitik tartışmaların merkezinde yer alan Tayvan’da da endeks yüzde 1,56’lık düşüş gösterdi.
TAYVAN DOLARI SON YILLARIN EN DÜŞÜK SEVİYESİNDE
ABD ve Çin ortasındaki tansiyon Çin ve Tayvan’ın para üniteleri üzerindeki baskıyı da artırdı. Tayvan doları, Mayıs 2020’den bu yana en düşük düzeylerinde seyretti.
Japon yeninin ise inançlı liman tesiriyle dolar karşısında hafif yükseliş gösterdiği görüldü. Dolar/yen paritesi TSİ 19.00 prestijiyle yüzde 0,53 artışla 132,3 düzeyine çıktı.
NEW YORK BORSASINDA KARIŞIK SEYİR HAKİM
ABD’de New York borsası da Pelosi’nin Tayvan ziyaretine ait gelişmelerle güne düşüşle başlamasının akabinde karışık bir seyir izliyor.
Açılışta Dow Jones endeksi yüzde 0,33, S&P 500 endeksi yüzde 0,35 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,66 paha kaybetmişti. Lakin S&P 500 ve Nasdaq endeksleri açılışın akabinde üst istikametli bir hareket gösterdi.
Tayvan üzerinden ABD ile Çin ortasındaki tansiyonun yükselmesiyle dolar endeksi ve altında yükseliş görüldü.
Dolar endeksi TSİ 19.00 prestijiyle yüzde 0,47 artışla 105,8 düzeyine yükseldi.
Altının onsu da memleketler arası piyasalarda tıpkı dakikalarda yüzde 0,35 artışla 1.793,80 dolara tırmandı.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise üst istikametli bir seyir izleyerek yüzde 2,70 düzeyine çıktı.
AVRUPA BORSALARI DÜŞÜŞLE KAPANDI
Avrupa tarafında, Rusya-Ukrayna tansiyonu, güç krizi ve yüksek enflasyon karşısında Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) atacağı adımlar da gündemin odağındaki yerini korudu.
Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,23, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,42 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,35 kıymet kaybetti. İngiltere’de FTSE 100 endeksi ise yüzde 0,06 azaldı.
Avro/dolar paritesi ise yaklaşık bir ayın en yüksek düzeyi olan 1,03’ü test etmesinin akabinde düşüşe geçerek yüzde 0,53 azalışla 1,02 düzeyinden süreç gördü.
– ABD ile Çin ortasındaki tansiyon piyasalarda resesyon kaygılarının hakim olduğu bir periyotta arttı
Analistler, Çin’in tehditlerine karşın Pelosi’nin Tayvan ziyaretinin piyasalarda tansiyona neden olduğunu belirtti.
ENDİŞELERİN OLDUĞU PERİYOTTA ARTTI
Pelosi’nin ziyaretiyle halihazırda gergin olan ABD ile Çin ortasındaki bağlantıların daha da kötüleşebileceğine dikkati çeken analistler, bölgedeki tansiyonun global ekonomik resesyona ait tasaların olduğu bir devirde arttığına dikkati çekti.
BÖLGEDE ASKERİ HAREKETLİLİK ARTMIŞTI
Pelosi’nin Hint-Pasifik ülkelerine yaptığı seyahat kapsamında Tayvan’ı ziyaret edeceğine ait söylentiler, ABD-Çin bağlantılarında tansiyona sebep olmuştu.
Çin Savunma Bakanlığı, geçen hafta içinde yaptığı açıklamada, Pelosi’nin ziyaretinin gerçekleşmesi halinde askeri karşılık verebileceği ikazında bulunmuş ve “Pelosi Tayvan’ı ziyaret ederse, Çin ordusu boş durmayacak.” tabirini kullanmıştı.
Çin Dışişleri Bakanlığı da mümkün ziyaretle ilgili, “Her çeşit olasılığa hazırlıklıyız. Şayet ABD tarafı ziyarette ısrar ederse egemenliğimizi ve toprak bütünlüğümüzü korumak için güçlü ve kararlı önlemler alacağız.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Olası ziyaret nedeniyle ABD ve Çin ordularının Tayvan yakınlarındaki askeri hareketliliği artmıştı.
82 yaşındaki Pelosi’nin nisanda Tayvan’a yapmayı planladığı ziyaret, Kovid-19’a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin “tek Çin” unsurunun tanımladığı “kırmızı çizginin aşılması” manasına geleceği ihtarında bulunmuştu.
Pelosi, 25 yıl ortadan sonra Ada’yı ziyaret eden birinci ABD Temsilciler Meclisi Lideri oldu. Daha evvel 1997’de Newt Gingrich, bu vazifesi yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.